Chanika is een goedlachse twintiger met grote dromen. In een jaar tijd veranderde haar leven drastisch. Ze kwam terecht in een neerwaartse spiraal en haar lichaam werd onderworpen aan de gevolgen. Wanneer ze vandaag de dag in de spiegel kijkt, ziet ze iemand staan die ze niet meer herkent.
"In september 2018 begon ik aan de lerarenopleiding in Antwerpen. Ik was gemotiveerd en zag mezelf al helemaal voor een klas staan, maar van mijn familie kreeg ik geen steun. Ze wilden wel dat ik studeerde, maar tegelijkertijd zeiden ze dat ik het niet zou aankunnen, dat het te moeilijk voor me zou zijn en dat ik waarschijnlijk zou opgeven. Ondanks alle negatieve reacties ben ik er toch aan begonnen. In het begin ging het goed en mijn stages waren leuk. Toch liep het mis tijdens de examens. Ik ben iemand die veel stress ervaart, last heeft van migraineaanvallen en soms kampt met blackouts. Ik had veel onvoldoendes. Wederom kon ik op weinig steun rekenen en mijn ouders wisten niet hoe slecht ik me voelde.
“Ik heb een vrij egoïstische familie, het was altijd ieder voor zich."
Doordat het zo slecht begon te gaan met school, besloot ik ermee te stoppen. Binnen mijn gezin werd daar slecht op gereageerd. "We betalen je studiegeld niet voor niets”, zeiden ze, en: “We wisten dat je ging stoppen”, of: “We hebben nog gezegd dat je er veel te dom voor bent", enzovoort. Dat raakte me diep. Ook mijn broer en zus zeiden dat soort dingen. Ik heb een vrij egoïstische familie, het is altijd ieder voor zich. Doordat ze geen affectie tonen, zelfs geen knuffels geven, ben ik altijd vrij gesloten gebleven."
Ik geloof inderdaad dat zo’n thuissituatie voor heel wat stress kan zorgen. Knap dat je het ondanks die negatieve reacties toch geprobeerd hebt! Wat gebeurde er nadat je stopte met je studie?
"Toen ik stopte met studeren is het snel bergafwaarts gegaan. Ik wist niet wat ik moest doen met mijn leven, voelde me slecht en kwam ook steeds meer aan in gewicht. Een half jaar later schreef ik me in bij de VDAB om werk te zoeken, al deed ik dat tegen mijn zin in. Ik keek er tegenop om te gaan werken en wilde liever van mijn studententijd genieten. Tegelijkertijd wilde ik niet langer thuis wonen, dus financieel gezien was werk zoeken een betere keuze. Ik ging samenwonen met mijn vriendin, een vrij grote stap, maar daardoor was ik in ieder geval verlost van die toxische thuissituatie.
Na drie maanden solliciteren wilde niemand mij aannemen aangezien ik geen ervaring had. Ik had enkel een diploma secundair onderwijs, maar dat was natuurlijk niet voldoende voor de jobs die ik wilde doen. We moesten rondkomen met twee dus nam ik uiteindelijk de eerste de beste job aan die het interimkantoor aanbood. Ik heb twee maanden in de Panos gewerkt. Het ging toen nog slechter met mij, omdat ik elke dag iets moest doen wat ik niet wilde doen.
“Ik voel me niet veilig op straat, zelfs al is het alleen om de brievenbus te checken."
Ik was 20 kilo aangekomen in nog geen 7 maanden tijd. Ik ging nog wel naar het werk, maar durfde verder de deur niet meer uit. Ik voelde me totaal niet comfortabel en had overal het gevoel dat mensen naar me keken. Op straat komen is nog steeds stressvol. Wanneer er veel mensen zijn kan het fout gaan en word ik heel angstig. Soms kan ik zelfs hyperventileren op drukke plaatsen.
Inmiddels ben ik gestopt bij Panos. Ik werd huilend wakker, kwam huilend thuis en ik viel huilend in slaap. Nu ben ik halftijds administratief medewerker. Dat gaat een stuk beter, maar naar buiten gaan is nog steeds moeilijk. Ik voel me niet veilig op straat, zelfs al is het alleen om de brievenbus te checken. Het wordt alsmaar extremer en ik begin me steeds verder te isoleren."
Had je dat angstige gevoel ook al voordat je lichaam zo snel veranderde?
"Ja, maar niet zo erg. Vooral dat waanidee dat iedereen naar me kijkt geeft me veel stress. Dat komt doordat ik op dat moment naar mezelf kijk en denk: "Ik ben lelijk en heb me nog nooit zo slecht gevoeld". Afgelopen zomer droeg ik bijvoorbeeld alleen maar lange broeken zodat mensen niet naar me zouden kijken."
Hoe heeft deze zelfisolatie invloed op jouw leven?
"Ik ga niet meer graag shoppen en ik heb een hekel aan kleren passen. Ik heb veel moeite met mijn grote kledingmaat. Het is voor mij gewoon niet meer leuk leven op deze manier, ook voor mijn vriendin niet trouwens. Als zij iets wil gaan doen, wil ik niet mee omdat ik het gevoel heb dat iedereen naar mij kijkt of dat mensen achter mijn rug om dingen over mij zeggen. Zo mis ik veel leuke momenten omdat ik te veel over alles nadenk. Ik geniet er niet meer van. Vandaar dat ik uiteindelijk hulp zocht bij een psycholoog."
“Doordat ik teveel over alles nadenk mis ik de leuke momenten"
Volgens mij onderschatten veel mensen de psychologische impact van een negatief zelfbeeld, niet?
"Klopt. Zelfbeeld is zo'n grote factor! Het heeft enorm veel effect op mijn mentale welzijn. Waar ik me op dit moment het meeste zorgen over maak is mijn lichaam en het feit dat ik mezelf verwaarloosd heb (waardoor ik er nu zo uitzie). Ook mijn huid ziet af van de stress en daar word ik dan vervolgens weer nog onzekerder van. Ik heb maanden thuisgezeten en ik had niet veel beweging. Doordat ik me slecht voelde, at ik meer maar niet overdreven veel. Inmiddels heb ik weer mijn normale eetpatroon, maar ik blijf maar aankomen. Onbegrijpelijk en super frustrerend. Het heeft mogelijk iets met mijn schildklier te maken, omdat dit voorkomt binnen mijn familie. Anderzijds weet ik ook dat een depressie heel wat kan aanrichten op je lichaam. Zo zie je maar hoe belangrijk zelfzorg is."
Ik kan me voorstellen dat het niet gemakkelijk is om je verhaal te doen. Heb je hier al met anderen over gepraat?
"Het is niet gemakkelijk om hulp te zoeken en te aanvaarden. Ik heb twee sessies gehad bij het JAC (Jongeren Advies Centrum) en dat hielp. Daar heb ik voor de eerste keer mijn verhaal gedaan en dat heeft toch wel een last van mijn schouders gehaald. Voor mij was er naast een emotionele, ook een grote financiële drempel en ik denk dat dat voor veel mensen geldt. Volgens mij weten mensen niet dat er ook minder dure opties zijn."
“Hoe meer ik erover praat, hoe makkelijker het wordt."
Heb je een tip voor mensen die zich herkennen in je verhaal?
"Het is belangrijk dat ze weten dat ze er niet alleen voor staan en dat ze niet de enigen zijn die zich slecht voelen. Veel mensen weten bijvoorbeeld niet hoe ik me voel, hebben me al maanden niet meer gezien en vragen zich af waarom ik niet meer wil afspreken. Het doet me dus deugd dat ik hier mijn verhaal kan doen.
Zoek zeker iemand waartegen je kan vertellen hoe je je voelt! Maakt niet uit wie, al is het online. Weet dat je er niet alleen voor staat."
Herken jij jezelf in dit verhaal? Hierbij alvast enkele tips voor minder onzekerheid