De vrolijk uitziende Kay is moedig genoeg om haar rugzak vol donkere herinneringen met ons te delen. Zo scheidden Kay's ouders toen ze 5 jaar was en hertrouwde haar moeder met een akelige man. Samen met haar broers en zussen werd Kay door hen beide op jonge leeftijd mishandeld en seksueel misbruikt.
Hoe heeft je nare thuissituatie je beïnvloed?
Wat ik als kind meemaakte heeft ervoor gezorgd dat ik op 12-jarige leeftijd al aan automutilatie ging doen. In 2018 werd ik hierdoor uiteindelijk opgenomen in een kliniek, aangezien ik te vaak op de eerste hulp zat om mijn wonden te laten verzorgen. Ik kon op dat moment beter hulp gaan zoeken en dat heb ik dus ook gedaan. Daarnaast heeft het emotionele gebied in mijn hersenen zich niet naar behoren kunnen ontwikkelen, aangezien ik van kleins af aan thuis werd onderdrukt. Op neurologisch gebied is mijn brein dan ook stuk: die kant heeft zich nooit kunnen -en vooral nooit mogen- ontwikkelen.
Je verleden heeft je hersenen dus stukgemaakt.
Inderdaad. Wanneer je opgroeit leren jouw hersenen een hoop dingen aan. Als je onderdrukt wordt, dan leren je hersenen die dingen niet aan. Ze krijgen daar dan de ruimte niet voor. Je hersenen gaan op een gegeven moment stoppen met verwerken en daar gebeurt dan helemaal niets meer mee. Ik werd bijvoorbeeld heel erg klein gehouden, dus ik kon dat stuk niet ontwikkelen. Stoffen zoals dopamine en endorfine, daar heb ik een stuk minder van dan andere volwassenen. Dat heeft dan ook geleid tot de diagnose van ‘chronische depressie’.
Hoe uit die chronische depressie zich in je leven?
Ik ben hierdoor meestal gewoon heel erg monotoom. Ik heb veel moeite met het uiten van mijn gevoelens. Ik zit daarvoor ook in therapie. Het is voor een ander niet te zien, tenzij je me goed kent en weet wanneer ik een masker op heb. Eigenlijk is het heel erg simpel: ik ben continu in gevecht met mezelf.
Welke therapie volg je om hiermee om te kunnen?
Ik zit in traumabehandeling en volg schematherapie en psychomotorische therapie. Psychomotorische therapie is eerder symbolisch, want hierbij werk je heel erg met alles wat in je hoofd zit en gaat dat proberen uitbeelden. Schematherapie is heel erg jouw eigen stukjes uit elkaar halen. Mijn boze kant, mijn straffende kanten, veeleisende kanten,.. Die haal je allemaal uit elkaar tot je uiteindelijk je gezonde kant overhoudt. Je moet uiteindelijk leren om die gezonde kant meer de overhand te laten nemen. Hoe je bijvoorbeeld reageerde in een situatie moet je helemaal uitpluizen, zodat je kan zien wat jij in een volgende, gelijkaardige situatie anders en beter zou kunnen doen.
Kan je depressie met deze therapievormen genezen worden?
Tot op zekere hoogte kan ik minder depressief worden, maar ik zal wel altijd depressief blijven. Ik kan eigenlijk niet langer dan 3 maanden vrolijk zijn. Enkel voor die tijdspanne heb ik stofjes in mijn hersenen die voor vrolijkheid zorgen. Eenmaal deze op zijn, duurt het dan ook weer even totdat ze zijn bijgewerkt, wat bij anderen veel constanter gebeurt. Juist in die 'aanvulperiode' zit ik dus in een zwart gat.
Neem je bepaalde mensen iets kwalijk?
Ik neem het mijn moeder en mijn stiefvader heel erg kwalijk dat ze mijn jeugd hebben afgenomen. Ik heb nooit kind kunnen zijn. Wij mochten nooit huilen, want anders gaven ze ons wel een reden om te huilen. De regels waren ook nooit eerlijk, want de regels die we hadden golden niet voor mijn moeder en mijn stiefvader. Voor een kind is dat niet logisch. Ik was vroeger heel emotioneel en ik kon echt om alles huilen, maar dat mocht dus niet. Dan kreeg ik een reden en kreeg ik klappen. Ze snoerden ons de mond zodat ze geen last hadden van ons. Ook waren ze het er oneens mee dat ik de diagnose van depressie kreeg omdat ik tot dat moment de enige persoon in het gezin zonder diagnose was. Het feit dat ik opeens depressief was, konden ze niet appreciëren.
Wat vind je van het label dat gepaard gaat met je diagnose?
Het staat niet op mijn voorhoofd geschreven dat ik depressief ben, dus ik kan perfect over straat lopen zonder dat mensen weten wat er aan de hand is. Het is nu ook niet bepaald het eerste wat ik vermeld wanneer ik nieuwe mensen ontmoet. Maar ik vind het wel fijn, want het zorgt ervoor dat ik kan plaatsen waar bepaalde gevoelens vandaan komen. Op die manier heeft het voor mij een steunend effect. Ik ken mezelf ook beter dan mensen die er raar over nadenken. Er zullen altijd mensen zijn die denken dat dit alles ‘om aandacht is’, maar ik weet wel beter.
Word je soms in twijfel getrokken, dan?
Er zijn wel mensen geweest bij wie ik het gevoel had dat ze dachten dat ik het om aandacht deed. Mijn vader bijvoorbeeld, of mijn moeder en mijn stiefvader. Zoals ik al zei, kreeg ik als laatste van ons gezin mijn diagnose. Volgens mijn vader was ik tot dat punt de enige zonder diagnose en moest ik me hierdoor dus 'beter gedragen dan de rest'. Als ik bijvoorbeeld ruziede met mijn zus, moest ik degene zijn die beter was, want ik was degene zonder diagnose. Dat veroordeeld worden op basis van wat ik heb, dat is eigenlijk echt the story of my life. Ik word sowieso wel veroordeeld, maakt niet uit omwille van wat. Is het niet om mijn haarkleur, dan is het wel om wat ik zeg of om mijn littekens…
Die littekens, verberg je die actief om vooroordelen tegen te gaan?
Het afgelopen half jaar niet meer. Ik moet er de rest van mijn leven mee doen en bovendien is het verschrikkelijk om in de zomer met 40 graden lange mouwen aan te moeten. Mijn hele lichaam staat vol en ik kan nooit alles verbergen. Ik heb geleerd dat ik het ermee moet doen voor de rest van mijn leven dus dat ik er beter op een neutrale manier naar kijk.
Kan je nog andere lessen meegeven aan mensen die mogelijks in dezelfde situatie zitten?
Wat mij heeft geholpen, is dat ik geleerd heb dat ik niet de enige ben. Ik ben niet de enige met ouders die er niet voor hun kinderen zijn. Ik ben niet de enige die mishandeld en misbruikt is. Ik ga niet eenvoudigweg zeggen ‘praat erover’, want in mijn verleden kon dat bijvoorbeeld niet. Maar wel belangrijk is het om te weten dat je werkelijk nooit ergens de enige in bent. Ook zal het enkel positiever worden, zolang je niet opgeeft. Ik zelf heb ook geprobeerd om op te geven, maar ik ben blij dat het me nooit gelukt is en dat ik er nog steeds ben. Ik weet nu dat ik er een soort van mag zijn.
Wil jij graag meer weten over wat er nu net gebeurt in je hoofd bij depressie? Neem dan zeker even een kijkje naar onderstaand filmpje:
Heb jij na dit verhaal nood aan een gesprek? Wij zetten onlangs enkele hulplijnen op een rij waarbij je terecht kunt.