Tember leed meer dan 10 jaar aan een recidiverende depressie, die ervoor zorgde dat haar gemoedstoestand van laag naar lager ging. Door de ons allen bekende lockdownverveling begon de vlotte Holandaise het dagboek dat ze gedurende haar sombere periodes bijhield, terug te lezen. Een impulsief idee dat hierbij de kop opstak werd zo uiteindelijk werkelijkheid: ‘Dagboek van mijn depressie’, haar dagboek in boekvorm, zal vanaf 19 maart te koop zijn.
“Ik schreef een boek over mijn recidiverende depressie. Enkel is het geen boek, maar een uitgave van mijn dagboek. Al van zolang ik een pen kan hanteren, hou ik een dagboek bij. Ook al zolang ik mij kan heugen, heb ik last van depressieve en sombere periodes. Afgelopen lockdown verveelde ik me, net zoals iedereen. Uit verveling ben ik toen mijn eigen dagboeken gaan herlezen. Tijdens het lezen hoorde ik iemand vertellen die niets terughield. Ik vond mezelf zo naïef en hypocriet, ik moest lachen en huilen om mezelf en ik zag mezelf steeds weer vallen en opstaan, vallen en opstaan. Zo doemde het idee op om mijn dagboek de wereld in te slingeren en dus stuurde ik het naar een uitgeverij. Tot mijn verbazing was er ook daadwerkelijk interesse en wordt mijn verhaal uitgegeven.” - Tember
Een ‘recidiverende depressie’, wat is dat precies?
Dat is letterlijk een depressie die steeds terugkeert. Al sinds mijn puberteit heb ik last van depressieve periodes en ik durf zelfs te zeggen dat ik vanaf mijn 16de tot mijn 27ste nooit echt gelukkig ben geweest. Op momenten dat het minder ging, kwam ik ook steeds met een snelheid die niet bij te houden was in zo’n periode terecht. Dan was ik somber en verdrietig, had niets nog langer zin, kon ik niet meer functioneren… Ik lag voornamelijk in bed en huilde heel erg veel.
Die periodes, hoelang duurden die?
Dan spreken we echt over maanden. De tijd tussen die periodes, waarin het dan weer iets minder slecht ging, noemde ik altijd ‘meh’. Stabiel ‘meh’. Tot ik uiteindelijk in 2015 in de ergste depressie terechtkwam die ik ooit heb gehad. Toen ik op dat moment wakker werd wist ik meteen dat het menens was en wist ik dat er iets goed fout zat. Het voelde alsof het niet meer goed zou komen en ik had ook geen zin meer om nog proberen verder te kijken. Al het perspectief was weg; het leek wel alsof iemand letterlijk het licht had uitgedaan.
Hoe voelde dat precies?
Het voelde alsof er iets stuk was gegaan in mijn hoofd. Ik kon niet meer functioneren en kon enkel nog denken aan hoe ik hier niet meer wilde zijn. Ik wou niet meer leven. Ik had al heel lang een hekel aan mezelf, maar opeens had ik ook nog eens een hekel aan al het andere. Mijn huis, alles om mij heen… Het leek simpelweg alsof alles er alleen maar was om mij het leven moeilijker te maken. Die periode heeft zo’n 9 maanden geduurd en dat is ook de donkerste depressie geweest die ik ooit heb ervaren. Toen wist ik ook echt dat het een depressie was. Nu ik terugkijk op mijn leven begrijp ik dat ik wel vaker in een depressie heb gezeten, want volledig nieuw waren deze gevoelens niet voor mij. Wat ik toen voelde was echter heftiger en intenser.
Het voelde alsof er iets stuk ging in je hoofd. Heb je daarvoor hulp gezocht?
Ik heb meerdere malen een psycholoog gezien. De eerste keer was ik een jaar of 15. Het viel mijn ouders toen ook op dat ik niet enkel aan het puberen was, maar dat er ook echt mentaal iets grondig fout was, want ik moest vaak huilen, zat veel op mijn kamer,… Op latere leeftijd ben ik opnieuw een paar keer in therapie geweest. Nu is het zo dat ik een heel gesloten persoon ben en ik nooit goed durfde te praten over mijn depressie. Ik had altijd het gevoel dat het aan mij lag en dat ik een beetje gek was. Daardoor ging praten moeizaam en kon ik me moeilijk openstellen. Ook bij mijn psycholoog had ik dat, waardoor ik er weer vandoor ging wanneer het me te heet werd onder de voeten. Wanneer het mij te persoonlijk werd, zei ik mijn therapie af of kwam ik simpelweg niet meer opdagen.
Haalde je dan wel iets uit de therapie?
Op dat moment niet. Hoewel ik nu, ondanks het feit dat het goed met mij gaat, weer bereid ben om in therapie te gaan. Dit omdat ik weet dat er nog steeds een hoop is dat ik moet verwerken. Het voelt voor mij nu ook alsof het voor de eerste keer mijn eigen keuze zou zijn, omdat ik het zelf graag wil. Ik voel dat ik er nu voor het eerst echt sterk genoeg voor ben en dat ik deze keer echt klaar ben om te vechten. Ik denk dan ook dat dit de beste kans die ik ooit heb gehad om het ook daadwerkelijk af te maken, omdat ik mijn leven op dit moment oprecht heel leuk vind. Het liefst maakt ik het nog leuker en als een psycholoog mij daarbij kan helpen, dan grijp ik die kans met beide handen aan.
Destijds was ik ervan overtuigd dat mijn leven niet leuk kon zijn omdat elke dag aanvoelde als overleven, maar dat is niet langer zo. Wat heb ik dan nog te verliezen? Een van mijn slagzinnen is ondertussen ook ‘mijn kwetsbaarheid is mijn kracht geworden’; met het uitbrengen van mijn boek en het openlijk praten over mijn sombere periodes, is er een last van mijn schouders gevallen.
Leven voelde als overleven. Sprak je daar destijds ook met anderen over?
Nee, heel veel mensen uit mijn omgeving wisten van niets. Ik heb zo ook heel wat relaties gehad met jongens waarin ik het verborgen hield. Een keer raapte ik al mijn moed bij elkaar en vertelde ik mijn toenmalige vriend dat ik 'niet lekker in mijn vel zat’, waarbij ik het dus ook serieus bagatelliseerde. Zijn reactie? ‘Oh dan heb je een winterdipje’.
Ik stootte op dat moment zo erg op onbegrip dat ik besloot het aan niemand meer te vertellen. Ik wilde niet opnieuw op die manier de grond ingedrukt worden. Dat hield ik vol tot mijn zwaarste depressie, maar toen was het echt raak. Iedereen zag de donderwolk boven mijn hoofd en wanneer ik een kamer binnenstapte, werd de sfeer bedompter. Donkerder. Ik begon het toen aan anderen te vertellen, omdat ik hen wilde voorbereiden voor het moment dat ik er niet meer zou zijn. Het viel niet langer te verbergen. Hoewel dat moeilijk was, volgde er toen wel eindelijk begrip en steun.
Pas wanneer het door anderen als ernstig wordt aanzien, volgt begrip en steun?
Precies. Ik gebruik vaak het voorbeeld van tennis. Als je je arm breekt, ziet namelijk iedereen dat je niet mee kan doen aan een spelletje tennis. Maar als je depressief bent - of een angststoornis hebt, of noem maar op - dan kan je ook niet meedoen aan tennis omdat je er mentaal niet sterk genoeg voor bent. Tennis zou voor mij ook geen zin hebben gehad; het leven was voor mij zinloos, dus laat staan dat ik zou meedoen aan een stom potje tennis. Maar zoiets krijg je niet uitgelegd.
Zo probeerde ik bijvoorbeeld zo lang mogelijk door te werken tijdens mijn depressies, maar dan kreeg ik op het werk opmerkingen als: ‘maar je bent aan het werk en je glimlacht, dan valt het toch wel mee?’ Maar het viel helemaal niet mee. Het viel zelfs tegen. Hoe kon ik hen vertellen dat ik huilend naar werk reed en ik weer huilend naar huis zou rijden? Dat ik ’s ochtends baalde dat ik weer wakker was geworden? Mensen zien dat je er bent en nemen automatisch aan dat het dan wel zal 'meevallen’ maar dat is vaak dus niet zo.
Je voelt jezelf goed op dit moment. Hoe heb je hier zelf iets aan veranderd?
Ik heb aan mijn mindset gewerkt. Toen ik depressief was, ben ik bijvoorbeeld vaak verhuisd. Ik dacht altijd dat als ik mijn omgeving zou veranderen, ik me uiteindelijk beter zou voelen. Maar natuurlijk werkt het niet op die manier, want als je niet aan jezelf werkt dan val je terug in oude patronen. Ik leef nu meer in het nu en heb mezelf geleerd om niet meer terug te kijken en niet meer te ver vooruit te kijken. Ik probeer ook te kijken naar wat ik heb en niet naar wat ik graag zou willen of naar wat een ander heeft.
Ik heb elke dag momenten waarop ik me bewust probeer te zijn van wat ik heb. Dan kijk ik om me heen en zie ik mijn beste vriendin op de bank zitten of zie ik mijn kat. Met die dingen ben ik blij en daar probeer ik actief mee bezig te zijn. Misschien heeft iemand anders wel 2 beste vriendinnen of een leukere kat, maar daar heb ik persoonlijk niks aan. Ik heb wat ik heb en daar ben ik blij mee. Dat bewustzijn creëren is een lang en intens proces. Zo bedacht ik me toen ik me op een gegeven moment in de herfst beter begon te voelen, dat de herfst eigenlijk best mooi is. Alleen had ik het zo nog nooit echt gezien.
Als je nu advies kon geven aan die vroegere jij, wat zou dat dan zijn?
Maak van je hart geen moordkuil. Dat zou ik echt tegen mijn vroegere zelf willen schreeuwen en willen gebruiken om mijn vroegere ik wakker te schudden. Het is heel cliché, maar nu ik me aan dat gezegde houd, is mijn leven veel rijker. Hoe moeilijk het ook is om te uiten hoe je je voelt, ga toch echt op zoek naar iemand bij wie je je muur kan laten zakken. Eens iemand je situatie begrijpt, zal je je beter voelen, want naar dat begrip ben je uiteindelijk op zoek. Schrijf het in een ongemakkelijk Whatsapp-berichtje of stuur een e-mailtje maar probeer er wel echt over te praten. Krop het niet allemaal op.
Tember's boek Dagboek van mijn depressie zal vanaf 19 maart te koop zijn op bol.com en via uitgeverij Boekscout. Wij krijgen de kans om een exemplaar weg te geven. Wil jij graag Tember's verhaal lezen? Breng dan zeker een bezoekje aan onze Instagrampagina of ons Facebookprofiel en doe mee aan de winactie. Via deze weg willen we ook een welgemeende dankjewel zeggen tegen Tember voor deze kans en dit moedige interview. We wensen haar onwijs veel succes met haar boek!
